Hervormingen van de Vlaamse belasting op inverkeerstelling en de jaarlijkse verkeersbelasting op personenwagens sinds 2012 hebben tot bescheiden afname van de CO2-uitstoot geleid
dinsdag, 23 april 2024 16:33
De hervorming van de Vlaamse belasting op inverkeerstelling (BIV), ingevoerd in 2012, heeft tot een snellere, maar kleine, afname geleid van de CO2-uitstoot van nieuwe personenwagens in Vlaanderen. De bijkomende impact van de Vlaamse hervorming van de jaarlijkse verkeersbelasting, ingevoerd in 2016, en de premie voor emissievrije wagens, die liep van 2016 tot en met 2020, is nog kleiner. Dat blijkt uit een onderzoek van het Federaal Planbureau.
CO2-hervormingen in Vlaanderen
Historisch waren de BIV en de jaarlijkse verkeersbelasting in alle gewesten uitsluitend gebaseerd op de fiscale paardenkracht (PK) van een wagen. In tegenstelling tot Brussel en Wallonië, hervormde Vlaanderen in 2012 zijn BIV en in 2016 zijn jaarlijkse verkeersbelasting voor personenwagens. Sindsdien hangen deze belastingen in Vlaanderen af van de CO2-uitstoot en de Euronorm (die de uitstoot van lokale vervuilende stoffen regelt) van de personenwagen. Bovendien konden in Vlaanderen natuurlijke personen en zelfstandigen van 2016 tot 2020 een premie krijgen voor de aankoop van een emissievrije wagen met een elektrische batterij of op waterstof.
Aangezien de CO2-hervormingen enkel in Vlaanderen hebben plaatsgevonden, is het mogelijk om te testen of de CO2-uitstoot van nieuwe personenwagens in Vlaanderen sneller is gedaald dan indien de hervorming niet had plaatsgevonden.
Hervorming BIV leidt tot snellere maar kleine afname van de CO2-uitstoot
De hervorming van de BIV van nieuwe personenwagens in Vlaanderen heeft geleid tot een snellere maar kleine afname van de CO2-uitstoot van nieuwe wagens: van 2012 t.e.m. 2015 gaat het om een extra daling van 1,53 gr per km voor privéwagens en 6,69 gr per km voor bedrijfswagens.
Deze impact is bescheiden om twee redenen. Ten eerste, is de cilinderinhoud een van de meest bepalende factoren van de CO2-uitstoot van een wagen (en dus van de BIV in Vlaanderen). Maar de cilinderinhoud bepaalt ook de fiscale paardenkracht van de wagen, wat al aan de grondslag lag van het BIV-systeem dat vóór 2012 bestond. Met andere woorden, zelfs al hing de BIV in Vlaanderen vóór 2012 niet rechtstreeks af van de CO2-uitstoot van de wagen, toch werden wagens met een zware uitstoot toen al zwaarder belast. Ten tweede is het aandeel van de BIV zeer klein in vergelijking met de aankoopprijs van nieuwe wagens.
Hervorming van de jaarlijkse verkeersbelasting en premie voor emissievrije wagens hebben een kleine bijkomende impact op CO2-uitstoot
De hervorming van de jaarlijkse verkeersbelasting in 2016 en de invoering van de premie voor emissievrije wagens, die liep van 2016 tot en met 2020, hebben vooral een kleine bijkomende impact gehad op de CO2-uitstoot van nieuwe bedrijfswagens. Voor de privéwagens kunnen hier geen conclusies getrokken worden.
De reden voor de kleine impact is dat de hervorming van de BIV in 2012 al stimulansen gecreëerd had voor een versnelde vermindering van de CO2-uitstoot in Vlaanderen voor personenwagens.